Η ιστορία της τρέλας (από την Πάτρα ως τον Εύοσμο)

Το ακούσατε, το μάθατε, το διαβάσατε; Στον Εύοσμο λέει δε θέλουν τους τρελούς στη περιοχή τους. Κανείς δεν τους ειδοποίησε, λέει, και κανείς δεν σκέφτηκε τα παιδιά τους… ποιος μπορεί να εγγυηθεί; Και όχι, δεν είναι ρατσιστές, για το παιδιά τους κόφτονται και για τη δικιά τους τη ζωή.

Ιστορία παλιά όλο αυτό. Το έχω πια βαρεθεί. ΤΟΥΣ έχω πια βαρεθεί.

7 χρόνια πίσω, στην Πάτρα, εγώ τελείωνα τη Τρίτη Γυμνασίου, και στη γειτονιά μου θα δημιουργούσαν μια ψυχιατρική μονάδα με ξενώνα για αποθεραπευμένα από ψυχικές αρρώστια άτομα. Πανικός και μανία είχε καταλάβει τους πάντες. Θα αφήσουμε τους τρελούς να μένουν δίπλα στα παιδιά μας; (η μονάδα θα στεγαζόταν σε κτήριο δίπλα από το σχολείο) Να υποβαθμίσουν τη συνοικία μας; Είχαν όλοι τρελαθεί!

Σε λίγους μήνες (κι ενώ εγώ είχα πάει στο Λύκειο) τελείωσαν οι εργασίες στον ξενώνα και θα μετέφεραν τα άτομα. Συνελεύσεις γονέων και κηδεμόνων έδινα και έπαιρναν. Οι γονείς προπαγάνδιζαν τα παιδιά τους. Τα παιδιά στο γυμνάσιο (φίλοι μου τότε) ετοίμαζαν κατάληψη – ευκαιρία ζητούσαν κι αυτά. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος έστειλε αντιπροσωπεία από λαμόγια στο Δήμαρχο για να παρέμβει. Μέχρι κι ο παπάς, το οποίο είχαν πλησιάσει οι γιατροί της μονάδας για να μιλήσει στους πιστούς, μάσαγε τα λόγια του (που σε άλλες περιπτώσεις η φωνή του ακουγόταν στο κρεβάτι μου).

Κι εγώ με κάτι άλλους ελάχιστους τα χώναμε ματαίως σε κλειστά αυτιά και κλειστά μυαλά. Θυμάμαι τι φωνές είχα ρίξει στους γονείς μου εκείνο τον καιρό που μετριοπαθώς μεν αλλά συντάσσονταν με το γενικό κλίμα. Μπίλιες είχαμε γίνει.

Τι σκατά είχαν πάθει όλοι; Θα υποβαθμιζόταν οι γειτονιά μας από δέκα κακομοίρηδες; Αυτοί οι άθλιοι δεν την υποβάθμιζαν δηλαδή; Κι αν τρελαθεί κανένας, λέγανε, και πάρει ένα μαχαίρι και βγει στους δρόμους; Μα τι τους έκανε να πιστεύουν πως δεν θα μπορούσε να συμβεί και σε μένα κάτι τέτοιο; (έτσι όπως τους αντιπαθούσα άλλους, θα τους έπαιρνε και θα τους σήκωνε!) Η προσπάθεια να εκφράσεις ένα παράλογο φόβο με λογικά επιχειρήματα είναι γελοία.

Θυμάμαι ένα παπάρα, φραγκάτο λεχρίτη του οποίου η πολυκατοικία ήταν δίπλα ακριβώς στον ξενώνα. Είχε κινήσει γη και ουρανό. Είχε ξεσηκώσει επανάσταση από μόνος του. Τον αντιπαθούσα πάντα – μας κυνηγούσε με τη Mercedes του ο ηλίθιος γιατί έπεφτε η μπάλα μας στον κήπο του. Τότε όμως είχε τρελαθεί τελείως!

Τελικά ο ξενώνας λειτούργησε. Και στο μήνα μέσα, οι περισσότεροι αρχίζαμε να μαθαίνουμε τα μικρά ονόματα των νέων παράξενων επισκεπτών μας. Νομίζω πολλές σχέσεις ποτέ δεν δημιουργήθηκαν, αλλά μια καλημέρα κι ένα πως πάει το λέγαμε. Άσε που κάποιοι εξυπνάκηδες τους στέλνανε στο περίπτερο για τσιγάρα. Δεν ξέρω αν τους μαστούρωναν πριν τους αφήσουν να βγούνε βόλτα, αλλά ήταν συνεχώς στον κόσμο τους, ήρεμοι σαν σε νιρβάνα. Τα περιστέρια της πλατείας ήταν πιο επικίνδυνα από αυτούς. Που πήγε λοιπόν ο θυμός και ο κακός χαμός; Τσάμπα ξεσηκώθηκαν όλοι;

Δεν ξέρω ποια είναι η καλύτερη θεραπευτική μέθοδος για τις ψυχικές νόσους. Όμως το να βλέπουμε σαν κοινωνία αυτούς τους ανθρώπους ως σκουπίδια ή υποψήφιους δολοφόνους αντικατοπτρίζει και το επίπεδο του πολιτισμού μας. Εσείς που σηκώνετε τη σημαία του πολέμου ενάντια σε κάθε τέτοια περίπτωση, όποια δικαιολογία και να προβάλετε, είστε ρατσιστές κι ας μην το ομολογείτε. Γιατί η ρίζα του ρατσισμού τρομάρα σας, είναι ο φόβος σας. Ο φόβος για το διαφορετικό. Για κάθε τι διαφορετικό. Και δυστυχώς αυτός ο φόβος καλλιεργείται συνεχώς, από γενιά σε γενιά. Οι Τούρκοι μας μάθανε να λέμε και να βράζει το αίμα μας. Οι αράπηδες, οι Αλβανοί, οι πούστηδες, τα πρεζάκια, οι αναρχικοί, οι τρελοί…

Μόνο όταν γνωρίσεις τον άλλον μπορείς να αποβάλεις ένα τέτοιο φόβο. Μόνο όταν τον συνηθίσεις. Μα όταν κλείνεις την πόρτα κι όταν κλείνεις το μυαλό, πώς να μην μοιάζουν εχθροί σου; Δίχως ανεκτικότητα, δίχως υπομονή και δίχως ανοιχτό μυαλό, πως περιμένεις να μη μοιάζει ο κόσμος τόσο τρομαχτικός; Μήπως να κλειστούμε όλοι σπίτι να σωθούμε τελικά;

Ουφ, πάλι το κήρυγμα άρχισα και ξενέρωσα… σταματάω – και χωρίς να μπινελικώσω τους κατοίκους του Ευόσμου όπως είχα αρχικά σκοπό. Ή μήπως τους μπινελίκωσα ήδη;